Bernard Stegeman

Lèven en dood

Teggenstriedig liek ’t de wald:
De Dood röp an ’t Lèven halt,
En toch kan ’t Lèven neet bestaon,
A’s neet de Dood er naost kump gaon.

In den Bouw *

De rogge riepet;
Gèèl as gold
Wordt rondumm’ tusschen ’t greune holt
De esschen en de velden;
Ze dekket miene graafschop noo
Met glanzend gèle dèkens too;
’n mooier land zee’j zelden.

De rogge riepet;
Noo, kump gauw
De tied wèèr van den drokken bouw
Met zien gespannen jachten;
De zeidens * wordt al klaor gezet,
Met haar en hamer scharp geplet
Staot ze op ’t arf te wachten.

De rogge is riepe;
Hooge op ‘t land
Mot noo in fellen zunnebrand
De boer in ’t zweet zik plaogen;
In hette en stof völt ’t wark neet lich,
Maor jonk en old deut trouw zien plich
En wil naor röst neet vraogen.

De rogge is riepe;
Noo vönk ’t an,
Met man en mach, zoo hard as ’t kan
En stille wordt ’t op d’arven;
’t Gansche volk trök naor den esch,
De meejers zweejt er ’t sikkelmes,
De bindsters bindt de garven.

De rogge is riepe;
Gansch den dag
Klunk rondumm’noo den zeidenslag
En stäörig valt de halmen,
Bes ’t leste timpken kump in ’t zicht
En ’t meejershart, van zorg verlicht,
’n Lofleed oet kan galmen.
De rogge is dale;
Heur z’”hoeraa’n !”
Dan hier , dan gunds, ’t is stoppellaan;
’t Gezelschop vli’jt zik dale;
Boerinne kump met frisschen drank:
’n Glaesken broen *, ’n glaesken blank.
En lekkers op de schale.

De rogge is dale;
In riegen staot
De gäste * met den kop vol zaod
Op d’esschen noo te pronk’ne,
Geliek kozakken in ’t gelid,
Of wiezen, dee al zwiegend zit’
In deep “gepeins” verzonk’ne.

De rogge is dale;
Noo in haost
De voorman naor den esch too raos’t
Met peerd en bolderwagen.
De landman hef gien röst’ of duur
Veur ’t zaod zit veilig in de schuur,
Beschut veur règenvlagen.

De rogge is binnen;
Landman lacht
En hef in ’t harte dank ebracht
den Schepper aller dingen;
Van ’s Hemels gunst henk alles af,
Den grooten God, dee wasdom gaf,
Wil hee zien dankleed zingen.

Bernard Stegeman

Oet: ’n Trummelken vol Achterhookse Möpkes, 1944.

*
den bouw = de oogsttijd
de zeidens = de sikkels
broen = bier, blank = jenever
ne gast = 4 à 6 garven bij elkaar opgezet